IZRAEL
Oferta firm izraelskich nie ograniczyła się do znanych konstrukcji. Dwie nowości zdominowały jednak Salon w tym roku.
Pierwsza z nich to kampania reklamowa nowego produktu Elbitu tj. samolotu Hermes 900. Sama platforma powietrzna nie była prezentowana, natomiast szeroko przedstawiane były jej cechy. Jednym z elementów kampanii był pokaz wykorzystania samolotu w operacji przeciwterrorystycznej. Zaproszeni goście mieli okazję obejrzenia spektaklu w którym symulowane było stawianie zadań na poziomie sztabu (komórki niezwiązanej bezpośrednio z wykonaniem lotu rozpoznawczego), następnie przepływu informacji pomiędzy sztabem a załogą BSP, oraz symulowany przebieg samego zadania. Jednocześnie na szerokich ekranach pojawiały się filmy z lotu, oraz pracy pilotów i operatorów systemu. Zwiększone, w stosunku do starszego brata tj. Hermesa 450, osiągi i możliwości są główną osią promocji sprzętu.
Promocji Hermesa 900 nie zmąciła nawet krążąca informacja o kolejnym przesunięciu terminu dostaw systemu Watchkeeper WK450 (wiązany z Elbitem ze względu na posiadanie przez niego 51% akcji przedsiębiorstwa U-TacS oraz wykorzystania jako bazy – Hermesa 450). Nowym terminem dostawy ma być koniec 2011 r.
System Hermes 900 klasyfikowany jest jako Long Range MALE, co pokazuje jak szybko postęp technologiczny sprawia, że klasyfikacja staje się nieaktualna.
Podst. dane samolotu:
długotrwałość lotu: 35-40 godz
zasięg: bez limitu (łączność satelitarna)
MTOW: 970 kg
prędkość przelotowa: ok 200 kts
Poniżej rodzina systemów Elbitu, w głębi makieta Hermes 900.
Drugą znaczącą nowością był pokaz samolotu Orbiter 3 firmy Aeronautics. Samolot stanowi rozwinięcie konstrukcji Orbiter 2. Samolot posiada silnik elektryczny, a sposób startu pozostaje taki sam jak w przypadku Orbitera 1 i 2. Zmodyfikowano system lądowania . O ile sama idea pozostaje ta sama (spadochron+poduszka chroniąca moduł), to z chwilą otwarcia spadochronu platforma nie jest szarpana do tyłu, ale wykonuje obrót wokół osi poprzecznej, odwracając się do góry nogami (a właściwie wingletami 🙂 ). Samolot jest większy niż jego starsi bracia (rozpiętość 3,6 m) i cięższy. Uwagę zwracają winglety skierowane w dół (w poprzednich wersjach – w górę) oraz boczne skrzydełka usytuowane ponad modułem rozpoznawczym. Nie zmienił się także program sterujący, w obszarze ważnych dla zachowania kontroli nad platformą opcji. Zastosowanie nowego modułu rozpoznawczego (TD-STAMP firmy Controp – w jednym module znajduje się: kamera dzienna CCD, chłodzona kamera podczerwieni IR oraz wskaźnik laserowy) wymusiło zmiany w obszarze sterowania kamerami. Zmieniony jest także zakres prędkości (od 30 – 70 kts), co sprawia, że poprawiły się możliwości śledzenia pojazdów poza terenem zabudowanym (dotychczasowe 50 kts, często nie wystarczało). Jeden zestaw systemu został już dostarczony do nieujawnionego klienta.
Mając na uwadze używanie Orbiterów przez WP nie sposób zatrzymać się na dłużej i nie zadać pytania „czy Orbiter 3 może stać się kolejnym systemem w procesie rozwoju lotnictwa bezzałogowego w Wojska Lądowych RP?” Odpowiedź zależy przede wszystkim od przyjętych kierunków działania oraz potwierdzenia cech systemu w praktyce. Istnieje wyszkolony personel z doświadczeniem na kilku kontynentach (udział w misjach w Iraku, Afganistanie, Czadzie, loty w Polsce),idącym już w ponad tysiąc wylatanych godzin, który jest w stanie realnie ocenić wartość przedstawionej propozycji. Ewentualne przezbrojenie jednej z eskadr (obecnie latającej na Orbiterach 1) dywizjonu rozpoznania powietrznego WLąd, poszerzyłoby możliwości rozpoznawcze bez rewolucji związanej wyrabianiem całkiem nowych nawyków pilotów-operatorów. Pamiętać należy jednak, że sam lot rozpoznawczy, jest tylko jednym ze składników codziennej pracy załóg, a o jego wartości wcale nie decyduje pilot (a przynajmniej nie w takim wymiarze, jak wydawałoby się na pierwszy rzut oka), a tym bardziej nie suche dane techniczne.
Słowem propozycja warta zainteresowania na tej samej zasadzie co zainteresowanie nowym samochodem znajomej marki, decyzja co do kupna stanowi zupełnie inne zagadnienie.
Podst. dane samolotu:
długotrwałość lotu: 7 godz
zasięg: ponad 100 km
MTOW: 20 kg
prędkość przelotowa: 60 kts
Przy okazji wizyty na stoisku firmy pojawiło się pytanie o stan realizacji kontraktu na zakup systemów Aerostar dla SZRP. Wg informacji przedstawicieli firmy, Aerostary weszły do działań w kwietniu tego roku i od tego czasu wykonują loty rozpoznawcze w zasadzie codziennie. Systemy nie zostały przekazane na stan SZRP, co jednak nie znaczy, że nie są przez nie wykorzystywane. Informacje uzyskane przy użyciu Aerostarów, idą na potrzeby Polskiego Kontyngentu Wojskowego. Obsługę stanowi personel wynajęty przez Producenta oraz przebywający w Afganistanie polski personel (dywizjonu rozpoznania powietrznego). Trwający proces wdrożenia, jakkolwiek długi, to stanowi możliwość dokładnego sprawdzenia sprzętu przez odbiorcę i sprzyja zarówno wyjaśnieniom jak również uwzględnianiu wypływających na bieżąco wniosków.
Koncern IAI na wystawie statycznej prezentował swoje sztandarowe produkty: Heron, BirdEye 650, Etop, Panther i Harop.
Heron
BirdEye 650
Etop
Panther. Zwraca uwagę rozwiązanie ruchomych silników zapewniające pionowy start i lądowanie.
Harop
Dwa swoje produkty wystawiła firma Blue Bird, (startująca w przetargu na BSP dla SZ Finlandii, w którym brał udział polski system FlyEye). Na stoisku można było zapoznać się zarówno z systemem SpyLite jak również mniejszy BSP MicroB oraz ze stacją kontroli.
SpyLite jest systemem wykorzystującym moduły firmy Controp. Start odbywa się przy użyciu katapulty (naciągów gumowych), a lądowanie w oparciu o spadochron i poduszkę napełnianą powietrzem po otwarciu spadochronu. Jak podaje Producent, SpyLite jest użytkowany przez Siły Zbrojne Izraela (IDF) oraz izraelskie Siły Powietrzne. System ma być odporny na deszcz. Spakowany zajmuje dwa plecaki po 20 kg każdy.
We wspomnianym wcześniej przetargu w Finlandii w końcowym etapie SpyLite zmierzy się z Orbiterem 2.
Podst. dane samolotu:
długotrwałość lotu: 4 godz
zasięg: 50 km
MTOW: 9 kg
prędkość przelotowa: 50 kts
MicroB jest najmniejszym produktem BlueBird – waży około 1 kg do czego dodać należy 0,24 kg (waga kamery). Samolocik wystrzeliwany jest z ręcznej wyrzutni/katapulty. Lądowanie odbywa się na spadochronie.
Podst. dane samolotu:
długotrwałość lotu: 2 godz
zasięg: 10 km
MTOW: 1,5 kg
prędkość przelotowa: 46 kts
Kolejna firma izraelska wystawiająca się na paryskim Salonie Lotniczym to firma Uvision. Zaprezentowała on dwa swoje wyroby: Sparrow-N i Wasp.
Sparrow-N występuje w dwóch wersjach, różniących się od siebie sposobem startu. Wersja podstawowa startuje z katapulty. W drugiej wersji samolot ma złożone skrzydła i startuje z kontenera. Planowane kierunek rozwoju systemu to BSP/pocisk, który umożliwiać będzie prowadzenia rozpoznania, a w razie potrzeby będzie można za jego pomocą uderzyć w cel.
Lądowanie obu wersji odbywa się przy użyciu spadochronu.
Podst. dane samolotu:
długotrwałość lotu: 6 godz
zasięg: 20 km (antena omni); 120 km (antena kierunkowa)
MTOW: 45 kg
prędkość przelotowa: ok 80-90 kts
Sparrow-N w wersji podstawowej.
Sparrwow-N w modelu kontenera startowego. Na zdjęciu jako pocisk, ale ten sposób startu możliwy jest także w przypadku bezzałogowca.
Wasp znajduje się jeszcze w fazie projektu. Określony został przez Producenta jako „mini personal” BSP.
Podst. dane samolotu:
długotrwałość lotu: —–
zasięg: do 5 km
MTOW: 3,5 kg
zakres prędkości: 60 – 100 kts
Na zakończenie oferty izraelskiej, prezentowany na stoisku firmy Rafale, znany ze służby w Wojsku Polskim – Orbiter.